Trong cuộc sống hàng ngày, tai nạn và sự cố bất ngờ có thể xảy ra bất cứ lúc nào, từ những vết thương nhỏ đến những tình huống nguy hiểm đến tính mạng. Việc trang bị kiến thức sơ cứu cơ bản không chỉ giúp chúng ta tự bảo vệ bản thân mà còn kịp thời hỗ trợ người thân và những người xung quanh trong lúc chờ đợi sự giúp đỡ y tế. Chính vì vậy, học và thực hành sơ cứu là kỹ năng sống thiết yếu mà mỗi người nên nắm vững. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn các cách sơ cứu cơ bản, cùng theo dõi nhé.
Học sơ cứu cơ bản rất quan trọng vì nó giúp chúng ta biết cách xử lý kịp thời trong những tình huống khẩn cấp, từ đó có thể cứu sống người khác hoặc chính bản thân. Những kiến thức và kỹ năng sơ cứu không chỉ giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng, hạn chế tổn thương nghiêm trọng trước khi nạn nhân được đưa đến bệnh viện, mà còn giúp chúng ta bình tĩnh, tự tin hơn khi đối diện với tai nạn bất ngờ. Việc nắm vững sơ cứu cơ bản chính là cách để bảo vệ sức khỏe, an toàn cho gia đình và cộng đồng.
>>> XEM TOÀN BỘ DANH MỤC: Dây thoát hiểm
Khi gặp trường hợp chảy máu, việc sơ cứu nhanh và đúng cách là rất quan trọng để ngăn mất máu quá nhiều và giảm nguy cơ nhiễm trùng. Trước tiên, cần giữ bình tĩnh và trấn an nạn nhân, sau đó nhanh chóng rửa tay sạch hoặc dùng găng tay nếu có để tránh lây nhiễm. Với những vết thương nhẹ, hãy rửa sạch bằng nước sạch, sát khuẩn bằng dung dịch y tế và dùng gạc vô trùng hoặc băng sạch để che lại.
Trong trường hợp chảy máu nhiều, cần dùng gạc hoặc vải sạch ép chặt trực tiếp vào vết thương để tạo áp lực giúp cầm máu. Nếu máu vẫn tiếp tục chảy, có thể băng ép và nâng cao vùng bị thương so với tim để giảm lưu lượng máu đến.
Trường hợp nghiêm trọng hơn, khi máu chảy ồ ạt không kiểm soát, có thể sử dụng garo để cầm máu tạm thời, nhưng chỉ áp dụng khi thật sự khẩn cấp và cần nhớ nới lỏng garo sau mỗi 10–15 phút để tránh hoại tử chi. Sau khi đã cầm máu tạm thời, phải nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời và đúng cách.
>>> MUA NGAY: Bộ dây thoát hiểm tự động Nikawa KDD-5F (tầng 4-5)
Sơ cứu chảy máu
Hô hấp nhân tạo (CPR) là kỹ năng sơ cứu quan trọng, có thể cứu sống nạn nhân trong trường hợp ngưng tim, ngừng thở. Trước tiên, cần kiểm tra phản ứng của nạn nhân bằng cách lay nhẹ và gọi lớn. Nếu không có phản ứng, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức và kiểm tra hơi thở bằng cách nhìn lồng ngực, nghe hoặc cảm nhận hơi thở trong khoảng 10 giây.
Nếu nạn nhân không thở hoặc thở bất thường, bắt đầu CPR ngay. Đặt nạn nhân nằm ngửa trên mặt phẳng cứng, quỳ bên cạnh và đặt hai tay chồng lên nhau ở vị trí giữa ngực, ngay dưới xương ức. Dùng sức nặng của cơ thể để ấn mạnh và nhanh, khoảng 5–6 cm, với tần số 100–120 lần/phút.
Sau 30 lần ép tim, nếu bạn đã được huấn luyện, hãy thổi ngạt 2 lần: ngửa đầu nạn nhân, bịt mũi, áp miệng vào miệng nạn nhân và thổi cho lồng ngực nâng lên. Tiếp tục chu kỳ 30 lần ép tim – 2 lần thổi ngạt cho đến khi nạn nhân có dấu hiệu hồi phục hoặc nhân viên y tế đến. Nếu không biết hoặc không thể thổi ngạt, vẫn nên tiếp tục ép tim liên tục để duy trì tuần hoàn máu tạm thời.
>>> MUA NGAY: Bộ dây thoát hiểm tự động Nikawa KDD-15F (tầng 11-15)
Hô hấp nhân tạo (CPR)
Sơ cứu bỏng cần được thực hiện nhanh chóng và đúng cách để hạn chế tổn thương da, giảm đau và ngăn ngừa biến chứng. Khi bị bỏng, việc đầu tiên là loại bỏ ngay nguồn gây bỏng (lửa, nước sôi, điện, hóa chất...) và đảm bảo an toàn cho nạn nhân. Với bỏng nhiệt nhẹ, nên làm mát vùng bỏng dưới vòi nước sạch mát (không quá lạnh) trong khoảng 10–15 phút để giảm nhiệt độ và đau rát. Sau đó, lau khô nhẹ nhàng và che phủ vùng bỏng bằng gạc vô trùng hoặc vải sạch để tránh nhiễm trùng, tuyệt đối không chọc vỡ bóng nước.
Trong trường hợp bỏng nặng hoặc diện tích lớn, cần giữ nguyên quần áo dính trên da nếu khó cởi bỏ, chỉ loại bỏ phần không dính. Không được bôi các chất dân gian như kem, dầu, nước mắm hay kem đánh răng lên vết bỏng vì có thể làm nhiễm trùng và che lấp mức độ tổn thương. Với bỏng hóa chất, phải xả nước liên tục lên vùng bị bỏng trong ít nhất 20 phút, sau đó đưa nạn nhân đi cấp cứu.
Nếu là bỏng điện, cần ngắt nguồn điện trước khi chạm vào nạn nhân, rồi mới tiến hành sơ cứu. Sau sơ cứu ban đầu, tất cả các trường hợp bỏng nặng, bỏng diện rộng, bỏng ở mặt, cổ của trẻ nhỏ, người già cần đưa ngay đến cơ sở y tế để được điều trị chuyên sâu.
>>> TÌM HIỂU THÊM: Cách bảo quản bộ dây thoát hiểm tự động đúng cách an toàn!!!!
Sơ cứu bỏng
Khi gặp trường hợp gãy xương hoặc trật khớp, điều quan trọng nhất là cố định vùng tổn thương và hạn chế di chuyển để tránh làm nặng thêm tình trạng chấn thương. Trước tiên, cần trấn an nạn nhân, quan sát dấu hiệu như đau dữ dội, sưng nề, biến dạng chi, mất khả năng vận động.
Nếu có vết thương hở kèm chảy máu, phải cầm máu và băng lại bằng gạc sạch trước khi cố định. Sau đó, sử dụng nẹp hoặc vật cứng như gỗ, tre, bìa cứng để cố định chi gãy; nẹp phải dài, che phủ được cả khớp trên và dưới vị trí tổn thương, rồi buộc cố định bằng băng hoặc vải mềm.
Nếu không có nẹp, có thể cố định tạm thời bằng cách buộc chi bị thương vào chi lành. Trong lúc chờ cấp cứu, có thể chườm lạnh vùng sưng để giảm đau và tụ máu, nhưng tuyệt đối không chườm trực tiếp đá lên da mà nên bọc đá trong khăn.
Lưu ý, không được cố gắng nắn, kéo, hoặc chỉnh lại xương vì có thể gây thêm tổn thương mạch máu, dây thần kinh. Sau sơ cứu ban đầu, cần nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và xử trí đúng chuyên môn.
Sơ cứu gãy xương hoặc trật khớp
Sơ cứu ngạt hoặc hóc dị vật cần thực hiện thật nhanh chóng vì nạn nhân có thể ngừng thở và nguy hiểm đến tính mạng chỉ trong vài phút. Trước hết, hãy xác định tình trạng: nếu nạn nhân còn ho mạnh, khuyến khích họ tiếp tục ho để tống dị vật ra ngoài. Nếu nạn nhân không thể ho, nói hoặc thở, phải tiến hành sơ cứu ngay.
Sau khi dị vật được lấy ra, cần kiểm tra đường thở, nếu nạn nhân vẫn không thở, hãy tiến hành hô hấp nhân tạo (CPR) ngay. Trường hợp dị vật đã được lấy ra nhưng nạn nhân còn khó thở, ho kéo dài hoặc tím tái, cần nhanh chóng đưa đến bệnh viện để kiểm tra và xử lý kịp thời.
Sơ cứu ngạt hoặc hóc dị vật
Sơ cứu ngộ độc cần tiến hành ngay để giảm thiểu tác hại của chất độc đối với cơ thể, đồng thời đưa nạn nhân đến cơ sở y tế sớm nhất có thể. Trước tiên, cần xác định nguyên nhân gây ngộ độc (thức ăn, thuốc, hóa chất, khí độc…) và đảm bảo an toàn cho bản thân trước khi tiếp cận nạn nhân, đặc biệt trong các trường hợp ngộ độc khí hoặc hóa chất.
Trong mọi trường hợp, cần đưa nạn nhân đến cơ sở y tế ngay lập tức, đồng thời mang theo mẫu chất độc nghi ngờ (thức ăn, vỏ thuốc, chai hóa chất…) để bác sĩ có hướng xử trí phù hợp.
Sơ cứu ngộ độc
Khi gặp nạn nhân bị sốc hoặc mất ý thức, việc sơ cứu đúng cách có thể giúp duy trì sự sống cho đến khi có nhân viên y tế hỗ trợ. Trước hết, cần nhanh chóng kiểm tra phản ứng của nạn nhân bằng cách gọi to, lay nhẹ. Nếu nạn nhân không đáp ứng, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức. Sau đó, tiến hành các bước sơ cứu cơ bản:
Điều quan trọng là phải bình tĩnh, theo dõi liên tục tình trạng nạn nhân và luôn gọi cấp cứu trong mọi trường hợp nghiêm trọng. Việc xử trí ban đầu đúng cách sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng và tăng cơ hội cứu sống nạn nhân.
Sơ cứu sốc, mất ý thức
Học các cách sơ cứu cơ bản là hành trang quan trọng để ứng phó trong những tình huống khẩn cấp, góp phần giảm thiểu rủi ro và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Việc chủ động học hỏi và luyện tập kỹ năng này chính là cách chúng ta thể hiện sự quan tâm, trách nhiệm với bản thân và những người thân yêu. Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ hôm nay, để mỗi chúng ta đều trở thành “người hùng” trong những giây phút cần thiết. Với những chia sẻ này của Nikawa mong rằng bài viết sẽ hữu ích với các bạn.
>>> TÌM HIỂU THÊM:
Giới thiệu chi tiết các loại dây thoát hiểm tự động của Nikawa
Vì sao bộ dây thoát hiểm tự động Nikawa được nhiều người lựa chọn?